- Mamy pełną świadomość, że obecny rząd nie ponosi żadnej odpowiedzialności za decyzje podejmowane w spółkach węglowych w czasach rządów poprzedniej koalicji. Odbieranie bądź zawieszanie górniczym emerytom prawa do bezpłatnego węgla następowało wskutek decyzji podejmowanych w gabinetach polityków PO i PSL. Mamy również świadomość, że rząd postanowił przeznaczyć duże środki finansowe z tegorocznego budżetu na rozwiązanie problemu. Nasze społeczeństwo przyzwyczaiło się już jednak do zgoła odmiennych standardów niż te, które obowiązywały za czasów rządów liberałów z PO, dlatego oczekiwania emerytów pozbawionych prawa do bezpłatnego węgla były znacznie dalej idące, niż rozwiązania wynikające z rządowego projektu ustawy - pisze KSGWK, uzasadniając treść stanowiska.
Nie ma zgody na dyskryminację
Zdaniem przedstawicieli największej górniczej organizacji związkowej, emeryci i renciści powinni mieć możliwość wyboru pomiędzy świadczeniem rekompensacyjnym z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla a dalszym otrzymywaniem bezpłatnego węgla na zasadach obowiązujących w momencie zawieszenia realizacji tego świadczenia.
Krytykę strony społecznej wywołuje również fakt, że po wprowadzeniu ustawy emeryci i renciści, byli pracownicy kopalń, zostaną podzieleni na kilka grup: "tych, którzy nadal będą mieli ekwiwalent wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, tych, którzy prawdopodobnie nadal będą otrzymywać świadczenie, ale od byłych pracodawców, nie od ZUS, tych, którzy zyskają wyłącznie prawo do rekompensaty, bez możliwości otrzymywania świadczenia w przyszłości, wreszcie tych, których wcześniej prawa do bezpłatnego węgla skutecznie pozbawiono, i którzy nie otrzymają niczego".
- Na taki podział byłych pracowników kopalń nie może być naszej zgody - czytamy w stanowisku.
Zwrócono uwagę, że nowe regulacje nie przywracają prawa do bezpłatnego węgla po przejściu na emeryturę czy rentę obecnym pracownikom kopalń, którym zarządy spółek węglowych wypowiedziały wcześniej to prawo.
KSGWK podtrzymała postulat górniczych central związkowych dotyczący ujednolicenia zasad realizacji ekwiwalentu za bezpłatny węgiel dla emerytów i rencistów poprzez przeniesienie kosztu jego wypłaty ze spółek węglowych na budżet państwa, tak jak ma to miejsce w przypadku innych uprawnionych do tego grup zawodowych. Jednocześnie zadeklarowała gotowość do natychmiastowego podjęcia rozmów celem rozwiązania tej wielokrotnie podnoszonej kwestii.
W oczekiwaniu na decyzję Senatu
Ustawę o świadczeniu rekompensacyjnym z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla poparło 423 posłów przy jednym głosie sprzeciwu i 10 wstrzymujących się.
Na podstawie przyjętych regulacji prawo do świadczenia wynoszącego 10 tysięcy złotych zyskają ci emeryci i renciści, którzy mieli ustalone prawo do emerytury lub renty i pobierali deputat węglowy na podstawie układów zbiorowych pracy oraz innych regulacji, a utracili go przed wejściem w życie ustawy. Na rekompensatę mogą także liczyć osoby otrzymujące renty rodzinne po uprawnionych do deputatu górnikach - w tym przypadku kwota 10 tys. zł zostanie podzielona przez liczbę osób uprawnionych do świadczeń po zmarłym górniku.
Aby otrzymać rekompensatę, osoby uprawnione będą musiały złożyć wniosek do właściwego przedsiębiorstwa górniczego. Od odmowy wypłaty wnioskującym przysługiwać ma odwołanie do sądu.
Rekompensaty nie obejmą osób, których roszczenia z tytułu prawa do bezpłatnego węgla podlegają zaspokojeniu na podstawie prawomocnego wyroku sądowego.
Ustawa musi jeszcze zostać przyjęta przez Senat. Jeśli tak się stanie, trafi na biurko prezydenta Andrzeja Dudy. Po podpisaniu przez prezydenta zostanie ogłoszona w Dzienniku Ustaw, a dzień później wejdzie w życie. Od tego momentu uprawnione osoby będą miały 21 dni na złożenie wniosków o wypłatę rekompensaty. Realizacja świadczenia powinna nastąpić do końca bieżącego roku.
Finansowanie rekompensat zapewni dotacja celowa przyznawana firmom górniczym przez Ministra Energii, który wystąpił o zabezpieczenie środków na ten cel do Ministra Finansów. Rozliczenie dotacji ma monitorować Agencja Rozwoju Przemysłu.